Od czasów Bruce'a Lee filmy kung-fu rozpalają wyobraźnię milionów widzów na całym świecie. Te pełne akcji produkcje łączą w sobie sztukę walki Wschodu z kinem sensacyjnym, dając niezapomniane wrażenia. Choć gatunek ten narodził się w Chinach, to właśnie Hongkong stał się jego stolicą i wywindował go na wyżyny popularności. Dzięki mistrzom pokroju Jackiego Chana czy Jet Li filmy kung-fu na stałe wpisały się do kanonu kina akcji i do dziś gromadzą rzesze oddanych fanów.
Historia filmów kung-fu
Początki gatunku w Chinach
Pierwsze produkcje inspirowane sztukami walki powstały w Chinach w latach 20. ubiegłego wieku. Były to nieme filmy akcji nakręcone w Szanghaju, które przedstawiały widowiskowe pojedynki wschodnich wojowników. Jednak za ojca gatunku uważany jest Hongkończyk Kwan Tak-hing, który jako pierwszy sportretował słynnego mistrza kung-fu Wong Fei-hunga w ponad 100 filmach w latach 40. i 50. Te niskobudżetowe produkcje bijatyką i akrobacją zachwyciły widzów.
Rozwój w Hongkongu w latach 60. i 70.
Prawdziwy rozkwit filmów kung-fu nastąpił w Hongkongu w latach 60. Produkowało je wówczas kilka wytwórni, a najsłynniejszą stała się Shaw Brothers Studio. To właśnie tam powstały takie klasyki jak "The One-Armed Swordsman" czy "The 36th Chamber of Shaolin". Hongkońskie filmy kung-fu podbiły azjatycki rynek, a w latach 70. trafiły też na Zachód, zdobywając popularność m.in. w USA.
Popularność na Zachodzie
Przełomem była światowa kariera Bruce'a Lee, który wprowadził kung-fu do Hollywood. Jego filmy, jak "Wejście smoka" czy "Gra śmierci", na zawsze zmieniły oblicze kina akcji. Kung-fu zaczęło inspirować westerny i filmy sensacyjne. Wielu reżyserów, jak Tarantino czy Rodriguez, chętnie czerpało z tego gatunku. Dziś filmy kung-fu to już klasyka kina rozrywkowego.
Najsłynniejsze filmy kung-fu
Wejście Smoka
"Wejście smoka" z Bruce'em Lee z 1972 roku uchodzi za jedno z najważniejszych dzieł w historii kina kung-fu. To opowieść o młodym mistrzu wing chun, który walczy z brutalną mafią w San Francisco. Film zachwycił niesamowitymi scenami walki i zapewnił gatunkowi światową sławę.
36 komnat Shaolin
Klasyk Shaw Brothers z 1978 roku o mnichu szkolącym się w tytułowej świątyni, by pomścić śmierć mistrza. Obraz rozsławił aktora Gordon Liu i zachwycił rozmachem - zawiera aż 18 niezwykłych scen walk. Uważany jest za jeden z najlepszych filmów kung-fu w historii.
Kill Bill
Dwuczęściowy hit Quentina Tarantino z Umą Thurman to hołd dla klasyki kina kung-fu. Zawiera niezliczone nawiązania do wielkich dzieł gatunku, od muzyki po kostiumy i style walki. Pokazał młodemu pokoleniu, jak wielką inspiracją azjatyckie sztuki walki były dla Hollywood.
Gwiazdy filmów kung-fu
Bruce Lee - ojciec gatunku
Bruce Lee na zawsze zmienił oblicze kina swą charyzmą i niezwykłymi umiejętnościami. Wypracował nowy, bardziej dynamiczny i realistyczny styl walk, który naśladowali późniejsi aktorzy. Jego filmy, jak "Wściekłe pięści" czy "Wejście smoka" na trwałe wpisały się do historii kina.
Jackie Chan - mistrz komedii akcji
Jackie Chan wniósł do gatunku dużo humoru i często parodiował konwencje filmów kung-fu. Jego komedie akcji, jak "Projekt A" czy seria o Policjancie z Hongkongu, zachwyciły widzów na całym świecie. Chan sam wykonuje wszystkie niebezpieczne sceny kaskaderskie.
Jet Li - aktor i mistrz wushu
Jet Li to prawdziwy mistrz wushu, który zdobył wiele tytułów. Jego filmy, jak "Once Upon a Time in China", pokazują autentyczne umiejętności i znakomitą technikę. Aktor z powodzeniem grał też w Hollywood, m.in. w "Romeo musi umrzeć" czy "The Expendables".
Charakterystyczne elementy filmów kung-fu

Walki wręcz i akrobacje
Sztuka walki jest najważniejszym elementem tych filmów. Aktorzy prezentują w nich różne style kung-fu i innych sztuk walki w dynamicznych pojedynkach. Nie brakuje też wrażliwych scen akrobacji i kaskaderskich popisów.
Broń biała i tradycyjna
Bohaterowie posługują się zarówno tradycyjną bronią wschodnią, jak miecze, włócznie czy nunchaku, jak i nowoczesną, np. pistoletami. Walki bronią białą należą do najbardziej widowiskowych scen.
Wpływy filozofii Wschodu
W wielu filmach kung-fu ważną rolę odgrywają elementy dalekowschodniej kultury i filozofii, jak buddyzm czy taoizm. Bohaterowie posługują się chińskimi przysłowiami i nawiązują do postaci historycznych.
Odzwierciedlenie sztuk walki
Kung-fu, karate i inne style
Aktorzy prezentują różnorodne style walki wschodu, zarówno chińskie kung-fu, jak i japońskie karate, tajskie boks tajski czy koreańskie taekwondo. Dzięki temu widzowie poznają techniki wielu sztuk walki.
Autentyczne techniki i umiejętności
Wiele gwiazd filmów kung-fu, jak Bruce Lee czy Jet Li, to prawdziwi mistrzowie sztuk walki, co przekłada się na autentyzm na ekranie. Aktorzy prezentują swoje realne umiejętności, a nie tylko filmowe sztuczki.
Ewolucja choreografii walk
Na przestrzeni lat ewoluowały też same choreografie walk. Od prostych bójek w pierwszych filmach, po coraz szybsze i bardziej widowiskowe pojedynki z użyciem akrobacji. Dziś potrafią zachwycić dynamiką i finezją.
Podsumowanie
Filmy kung-fu od dekad rozpalają wyobraźnię widzów na całym świecie. Choć narodziły się w Chinach, to właśnie Hongkong stał się kuźnią tego gatunku i wywindował go na szczyty popularności. Dzięki gwiazdom pokroju Bruce'a Lee, Jackiego Chana czy Jet Li, dynamiczne produkcje pełne sztuk walki na stałe wpisały się do kanonu kina akcji. Ich wyjątkowy styl, niesamowite sceny bijatyk i niezwykli bohaterowie do dziś gromadzą rzesze oddanych fanów tych pełnych ducha Wschodu filmów.