Geniusz kina rozrywkowego
Steven Spielberg od dekad uchodzi za jednego z najwybitniejszych twórców filmowych w Hollywood. Choć znany jest głównie z blockbusterów i produkcji rozrywkowych, jego dzieła wyróżnia niezwykła dbałość o szczegóły, perfekcjonizm w realizacji i umiejętność angażowania widza. W swojej bogatej filmografii Spielberg sięgał po różnorodne gatunki - od horroru, przez science fiction, po dramat historyczny. Przypomnijmy jego najważniejsze dokonania w konwencji kina katastroficznego.
Rewolucyjne efekty w Szczękach
Choć początkowo reżyser wahał się przed podjęciem adaptacji powieści Petera Benchleya, ostatecznie Szczęki z 1975 roku przeszły do historii kina jako prawdziwy przełom w budowaniu napięcia. Spielbergowi udało się stworzyć realistyczną iluzję ataku tytułowego rekina ludojada na plażowiczów w fikcyjnym kurorcie Amity. Kluczem do sukcesu okazały się innowacyjne jak na tamte czasy efekty specjalne - mechaniczna rekwizyta rekina sparaliżowała widzów grozą. Do dziś scena ataku na pływającą dziewczynkę uznawana jest za jedną z najbardziej przerażających w historii X Muzy. Film wpłynął na popkulturę, a strach przed rekinami na zawsze zagościł w świadomości masowej.
Motyw kosmicznego pierwszego kontaktu w Bliskich spotkaniach trzeciego stopnia
Science fiction Spielberga z 1977 roku opowiadało o pierwszym kontakcie ludzkości z obcą cywilizacją. Reżyser z mistrzowską precyzją oddał nastrój zagubienia, niepewności i niepokoju towarzyszący takiemu wydarzeniu. Niezwykłe UFO zaprojektowane przez Ralpha McQuarriego na trwałe wbiły się w pamięć widzów. Muzyka skomponowana przez Johna Williamsa doskonale uzupełniła wizję reżysera. Spielberg zgrabnie połączył konwencję thrillera z elementami familijnej opowieści, budując napięcie wokół losów porwanego chłopca i jego matki.
Jurassic Park - przestroga przed igraniem z naturą
Rewolucyjne efekty CGI ożywiły dinozaury
Adaptacja powieści Michaela Crichtona z 1993 roku wprowadziła widzów do parku z żywymi dinozaurami, stworzonymi dzięki inżynierii genetycznej. Spielberg jako jeden z pierwszych reżyserów wykorzystał możliwości animacji CGI do odtworzenia realistycznych gadów. Efekt był piorunujący - widzowie na całym świecie zachwycali się oglądając tyranozaura czy triceratopsa niczym żywe istoty. Realizm scen z dinozaurami do dziś robi wrażenie.
Postać doktora Granta uosabiająca pychę naukowców
Genialny Jeff Goldblum stworzył niezapomnianą kreację matematyka i chaosologa Iana Malcolma, który jako jedyny dostrzegał niebezpieczeństwo wkraczania człowieka w nieopanowaną sferę. Jego cięte riposty i przestrogi dla twórcy parku, Johna Hammonda (w tej roli świetny Richard Attenborough) nabrały wręcz proroczego wymiaru, gdy wyspiarski raj zaczął się walić niczym domek z kart. Jurassic Park pozostaje przestrogą przed ludzką pychą i igraniem z naturą.
Inwazja kosmitów w Wojnach Światów
Zniszczenie ikonicznych miejsc przez kosmitów
Spielberg ponownie sięgnął po motywy science fiction w swojej wariacji na temat powieści H.G. Wellsa z 1898 roku. Tym razem zagrożenie dla ludzkości przybiera postać bezwzględnej inwazji kosmitów na Ziemię. Reżyser efektownie ukazał zniszczenie takich symboli cywilizacji jak Biały Dom czy Big Ben. Widowiskowe sceny chaosu i paniki wśród ludzi świetnie oddają bezradność w obliczu ataku obcej, superiornej technologicznie cywilizacji.
Losy głównego bohatera uosabiające ludzką walkę z zagrożeniem
Na tle globalnej zagłady Spielberg umiejętnie zarysował też dramat losów zwykłego człowieka. Tom Cruise jako Robbie Ferrier desperacko stara się ocalić swoją rodzinę, by ostatecznie stać się niejako reprezentantem całej ludzkości w jej ostatnim oporze. Postać ta pozwala widzom utożsamić się z ofiarami inwazji i kibicować w walce z kosmicznym wrogiem. To sprawia, że mimo ogromnej skali zniszczeń, Wojny Światów zachowują ludzki wymiar.
Afera Pentagon Papers w filmie The Post
Rekonstrukcja wydarzeń z 1971 roku
W swoim dramacie politycznym z 2017 roku Spielberg cofnął się do 1971 roku, kiedy to gazeta The New York Times jako pierwsza opisała tajne dokumenty Pentagonu na temat zaangażowania USA w wojnę w Wietnamie. Dziennikarka francuskiej redakcji New York Timesa odgrywana przez Meryl Streep musiała podjąć decyzję o publikacji materiałów, narażając tytuł na proces sądowy.
Walka o wolność prasy i rzetelne dziennikarstwo
Film Spielberga porusza kluczowy dla demokracji temat wolności mediów i ich roli jako "czwartej władzy". Ukazuje dylematy etyczne i naciski polityczne, z jakimi mierzą się dziennikarze ujawniając niewygodne dla rządu informacje. W czasach proliferacji fake newsów dzieło to zyskuje dodatkowy wymiar jako przypomnienie o randze prawdy i rzetelności w mediach.
Lista Schindlera - arcydzieło o Holocauście
Porażające obrazy Zagłady Żydów
Lista Schindlera z 1993 roku przeszła do historii jako jeden z najważniejszych i najbardziej przejmujących filmów o Holocauście. Spielberg pokazał całą grozę niemieckich obozów koncentracyjnych, nie szczędząc drastycznych obrazów cierpienia i śmierci ich więźniów. Autentyczne lokacje zdjęć, ponure scenografie, znakomita gra aktorska - wszystko to tworzy niepowtarzalny, mroczny klimat filmu.
Kreacja Liama Neesona jako Oskara Schindlera
Sercem historii jest postać fabrykanta Oskara Schindlera w poruszającej kreacji Liama Neesona. Przechodzi on fascynującą przemianę z cynicznego biznesmena w bohatera ratującego setki istnień ludzkich. Jego wewnętrzna walka i dramat sumienia nabierają uniwersalnego wymiaru. Lista Schindlera to film wymagający, ale też głęboko humanistyczny. Zasłużenie przyniósł Spielbergowi upragnionego Oscara za reżyserię.
Geniusz kina rozrywkowego z głębokim przesłaniem
Podsumowując, Steven Spielberg jest mistrzem łączenia wartkiej fabuły z przemyślanym przesłaniem. Jego filmy katastroficzne dostarczają widzom emocji, napięcia i efektownych scen, ale zarazem skłaniają do refleksji nad kondycją ludzkości. Reżyser porusza uniwersalne tematy jak pycha człowieka czy dramat jednostki w obliczu historii. Choć kojarzony głównie z kinem rozrywkowym, potrafi wzruszać i wstrząsać. Dlatego jego dzieła na trwałe zapisały się w kanonie światowej kinematografii.
Tagi
Udostępnij artykuł
